Zawartość przyswajalnego magnezu w glebie oznacza się laboratoryjnie. Potrzeby nawożenia magnezem zależą od trzech zasadniczych wskaźników:
- zawartości przyswajalnego magnezu w glebie,
- odczynu gleby,
- nasilenia objawów niedoboru magnezu na roślinach (głównie na zbożach).
Rys. 1. Zawartość przyswajalnego magnezu w różnych glebach
Tabela 1. Ocena punktowa niedoboru magnezu w glebie
Liczba w skali i określenie objawów niedoborów | Objawy na roślinach | |
9 | brak | bez objawów |
8-6 | słabe | 15-40% roślin wykazuje na dolnych liściach objawy paciorkowatości; rośliny są zielone lub jasnozielone |
5-3 | silne | 40-75% roślin żółknie, na pojedynczych liściach występują objawy paciorkowatości; rośliny miejscami zamierają |
2-1 | b. silne | wszystkie rośliny żółkną i większość z nich zamiera |
Przedziały potrzeb nawożenia magnezem określa się na podstawie:
- odczynu gleby;
- zawartości przyswajalnego magnezu w glebie;
- kategorii agronomicznej gleby;
- objawów niedoboru magnezu na roślinach.
Tabela 2. Przedziały potrzeb nawożenia magnezem
Nawożenie magnezem | Wskaźniki | |||
odczyn | zawartość w glebie | objawy niedoboru na roślinach | kategoria agronomiczna gleby | |
Konieczne | b. kwaśny | b. niska | b. silne i silne | b. lekkie |
Potrzebne | kwaśny | lekko kwaśny i obojętny | słabe | lekkie |
Wskazane | b. niska i niska | brak | wszystkie |
Nawozy wapniowo-magnezowe są w Polsce głównym źródłem magnezu. W związku z tym nawożenie tym składnikiem jest związane z wapnowaniem.
Na glebach kwaśnych i o bardzo niskiej zawartości przyswajalnego magnezu połowę naliczonej dawki CaO trzeba zastosować w postaci wapna zwykłego, a połowę w postaci wapna magnezowego o stosunku Ca:Mg jak 3-2:1. Jeżeli dysponujemy nawozami o szerszym stosunku Ca : Mg, to wówczas naliczoną dawkę CaO stosujemy w całości w postaci wapna magnezowego (tab.2).
Na glebach kwaśnych i o niskiej zawartości przyswajalnego magnezu 2/3 naliczonej dawki CaO należy zastosować w postaci wapna zwykłego, a l/3 w postaci wapna magnezowego (tab. 2). Na glebach, na których wapnowanie jest wskazane lub potrzeba jego wykonania jest ograniczona, a wykazują one bardzo niska lub niska zawartość przyswajalnego magnezu, zaleca się stosowanie bez wapniowych nawozów magnezowych. Nawozy te zaleca się również na gleby o bardzo niskiej i niskiej zawartości przyswajalnego magnezu, na których zastosowano niedawno duże dawki nawozów wapniowych. Na glebach lżejszych wystarczające są dawki 120-160 kg MgO /ha, na glebach cięższych 80-120 kg MgO/ha.
Tabela 3. Optymalne dawki nawozów wapniowo-magnezowych w t/ha CaO + MgO1/
kategoria agronomiczna gleby | Zawartość magnezu w glebie | |||
bardzo niska | niska | |||
przedział potrzeb wapnowania | ||||
konieczne | potrzebne | konieczne | potrzebne | |
Bardzo lekkie | 1,5 | 1,0 | 1,0 | 0,7 |
Lekkie | 1,7 | 1,2 | 1,2 | 0,8 |
Średnie | 2,2 | 1,5 | 1,5 | 1,0 |
Ciężkie | 3,0 | 1,5 | 2,0 | 1,0 |
1/ o stosunku Ca:Mg jak 3-2:1
Artykuł pochodzi z Instrukcji upowszechnieniowej Nr 128 Wapnowanie gleb w Polsce
autorstwa Grażyny Hołubowicz-Kliza